Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΣΥΣΤΗΜΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΣΥΣΤΗΜΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

ΑΡΘΡΑ ΜΕΛΩΝ, ΔΗΜ. ΚΑΡΑΜΗΤΣΑΣ : ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ : Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Με την σύμφωνη γνώμη του συντρόφου Δημ. Καραμήτσα αναδημοσιεύουμε ένα παλιότερο άρθρο του. Το είδαμε δημοσιευμένο σε πολλά σημεία χωρίς το όνομά του. Για εμάς στο Λαϊκό Κίνημα το κείμενο είναι συστατικό στοιχείο της αντίληψης και της σκέψης μας, του λόγου δημιουργίας και ύπαρξης του Λαϊκού Κινήματος. 


ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ : Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

 Α. ΣΥΣΤΗΜΑ

Σύστημα είναι ο αλληλεπιδρών μηχανισμός και συνδυασμός κανόνων που διέπουν ενταγμένα σε αυτό υλικά και ενέργειες (δυνάμεις), ώστε αυτά να αποτελούν ένα ενιαίο λειτουργικό σύνολο.

Κοινωνικό σύστημα, αντίστοιχα, είναι ο αλληλεπιδρών μηχανισμός και συνδυασμός κανόνων που διέπουν ενταγμένους σε αυτό ανθρώπους, υλικά και ενέργειες (δυνάμεις), ώστε αυτά να αποτελούν ένα ενιαίο κοινωνικό σύνολο.

Οπως είναι ευνόητο τα ανωτέρω συστήματα διέπονται από δύο βασικές κατηγορίες κανόνων και νόμων.

Η πρώτη κατηγορία είναι οι φυσικοί – συμπαντικοί νόμοι που επιδρούν και καθορίζουν απευθείας και άμεσα την σύσταση και λειτουργία ενός συστήματος.

Η δεύτερη κατηγορία (και αναφέρομαι κυρίως στα κοινωνικά συστήματα) είναι οι κανόνες που προσθέτει ο άνθρωπος. Στην πραγματικότητα και για να λειτουργήσει ένα σύστημα, οι κανόνες αυτοί, καθώς ο ίδιος ο άνθρωπος είναι μέρος της φύσης και υπακούει στους φυσικούς – συμπαντικούς νόμους, οφείλουν να υπακούουν στους νόμους της φύσης. Διαφορετικά και ανάλογα με την αντίθεση του συστήματος με τους νόμους αυτούς θα επέλθει αργά ή γρήγορα η κατάρρευσή του. Η συνθήκη «χρόνος» στο πλαίσιο αυτό είναι όρος σχετικού μεγέθους και εξαρτάται από τα μεγέθη και την πολυπλοκότητα του συστήματος. Αλλως ειπείν, η αντίληψη του χρόνου δεν είναι απότοκη της ύπαρξης κάποιου μέσα στο σύστημα, αλλά όρος που εξετάζεται στο ιστορικό διηνεκές και πέρα από αυτό, ακόμα και όταν η ιστορική καταγραφή δεν υφίσταται. Σε κάθε άλλωστε περίπτωση ο «ανθρώπινος χρόνος» είναι μέγεθος σχετικό και πεπερασμένο.

Τα κοινωνικά συστήματα έχουν μια βασική ειδοποιό διαφορά από τα λοιπά, είναι η λειτουργική ένταξη ανθρώπων σε αυτά με σκοπό την εξυπηρέτηση των αναγκών τους. Οι ίδιες οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι απότοκες αυτής της αναγκαιότητας.

Αυτά βεβαίως ανήκουν στην θεωρητική σφαίρα και στις πηγές της κοινωνικής οργάνωσης, στα πρώιμα συστήματα της ανθρωπότητας.

Στην πραγματικότητα και στο διάβα της ανθρώπινης παρουσίας στον πλανήτη  τα κοινωνικά συστήματα οργανώθηκαν κατά τρόπο τόσο ολοκληρωτικό και απόλυτο, ώστε να τείνουν να μην επιτρέπουν καμία δράση κανενός έξω από τους μηχανισμούς τους. Η σκληρότερη, αλλά και πιο συχνή ποινή στην ανθρώπινη παρουσία στην Γη για την εξωσυστημική δράση ενός ανθρώπου είναι η εξόντωση, είτε άμεσα είτε έμμεσα.  

Τα κοινωνικά συστήματα που καταγράφονται στην ανθρώπινη ιστορία οργανώθηκαν όχι μόνο με την τάση της διατήρησης και αναπαραγωγής τους, αλλά και σταδιακά με την τάση του ολοκληρωτισμού και της καθολικής επικράτησης.

Στην πορεία αυτή, δυστυχώς, τα συστήματα έπαψαν να οργανώνονται από τους συγκοινωνούς ανθρώπους, αλλά η επιρροή στην επιβολή των κανόνων τους έγινε αντικείμενο της ισχύος συγκεκριμένων ανθρώπων ή ομάδων ανθρώπων.

Στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα π.χ. η θέσπιση των κανόνων λειτουργίας των ανθρώπων μέσα σε αυτό δεν ανήκει στον ίδιο βαθμό στον Χ μεγαλοτραπεζίτη και στην Ψ άνεργη.

Βεβαίως όλα τα κοινωνικά συστήματα υπακούουν στους νόμους της συμπαντικής και γήινης φύσης και για τον παράγοντα άνθρωπο, τέτοιος βασικός και κατανοητός από τους ανθρώπους νόμος είναι οι βιοτικές φυσικές τους ανάγκες. Αυτές αποτελούν την κυρίαρχη και αναπόφευκτη ανάγκη της ανθρώπινης οντότητας και ύπαρξης. Οι βιοτικές ανάγκες είναι ο νόμος του ανθρώπου και αιτία της συστημικής του κοινωνικής οργάνωσης. 

 Β.        ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Ο καπιταλισμός ως σύστημα που κυριαρχεί παγκόσμια εκμεταλλεύτηκε αυτές τις ανάγκες για να επηρεάσει τους ανθρώπους να ενταχθούν σε αυτόν και να τον ισχυροποιήσουν. Εδωσε σε περισσότερους και ανεξαρτήτως καταγωγής ανθρώπους το δικαίωμα στην χρήση αγαθών, το δικαίωμα σε στοιχειώδεις ελευθερίες και δυνατότητες. Δυστυχώς, το ίδιο αυτό σύστημα βάσισε την λειτουργία του στην μηχανιστική χρηστική αντίληψη των ανθρώπων που εντάσσονται σε αυτό και μάλιστα με δύο κύριους άξονες: την αντίληψη της προτεραιότητας της παραγωγικής διαδικασίας (πέρα και πάνω από τον άνθρωπο και τις ανάγκες του) και την πλασματική αξιακή οικονομική αποτίμηση των πάντων.
Είναι δηλαδή ένα σύστημα κατ’ ουσία «αντιανθρώπινο», που δεν δημιουργήθηκε ούτε λειτουργεί με σκοπό, κριτήρια, κανόνες και στόχο την κάλυψη των ανθρωπίνων αναγκών, αλλά την εκμετάλλευσή της κάλυψής τους.

Αυτή είναι η κυρίαρχη αντίφαση του καπιταλισμού με την ανθρωπότητα, αυτή είναι και η αιτία της καταστροφικής αποτυχίας του να απελευθερώσει τους ανθρώπους, να τους εκφράσει πραγματικά, να τους καλύψει ως οντότητες και ως κοινωνίες. Ο καπιταλισμός έχει εγγενή αντιανθρώπινα χαρακτηριστικά και για τον λόγο αυτό είναι καταδικασμένος στην αποτυχία. Η κυρίαρχη αυτή και κεντρική αντίφαση είναι αυτή που γεννά μια σειρά από ψυχολογικά φαινόμενα ακόμα και στους ακραία ευνοημένους από το σύστημα.

Η διατήρηση του καπιταλισμού οφείλεται πρωτίστως στο γεγονός ότι στο πλαίσιο της εκμεταλλευτικής δράσης του εξυπηρετεί ανθρώπινες ανάγκες (και πραγματικές και επίπλαστες που δημιουργεί ο ίδιος). Περαιτέρω, η αντοχή του βασίζεται στην δημιουργία μιας κουλτούρας εσωτερικής βελτίωσης, βασισμένης στην λογική της πυραμίδας (δηλ. της προσδοκίας του «καλύτερου»). Κατά συνέπεια δεν έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον φυσικό νόμο, αφού αντικείμενό του είναι και η κάλυψη αναγκών (έστω υπό την εκμεταλλευτική σκοπιμότητα και συνθήκη). Στο δε πλαίσιο της απρόσκοπτης εξέλιξής του αυτή θα έλθει είτε από εσωτερικό μετασχηματισμό εξουσιών είτε από την στυγνή εκμετάλλευση της φύσης (ήτοι την εξελικτική αντίθεση με το φυσικό νόμο).     

Το σύστημα του καπιταλισμού από την γέννηση – επινόησή του δεν έχει ως στόχο την κάλυψη των ανθρωπίνων αναγκών και την βελτίωση των συνθηκών ζωής του είδους, αλλά την εκμετάλλευση αυτής της ανάγκης των πολλών υπέρ λίγων. Αυτοί οι «λίγοι» είναι όσοι ελέγχουν τα μέσα παραγωγής, δηλ. τα εργαλεία όχι μόνο του ανθρώπου, αλλά και του καπιταλισμού.

Ο καπιταλισμός είναι όμως και ένα σύστημα κατά βάση παραγωγικό, δημιουργήθηκε και οργανώθηκε γύρω από την παραγωγική διαδικασία, αυτό σημαίνει ότι οι λειτουργικές του δομές είναι οργανωμένες γύρω από την παραγωγή και με σκοπό αυτή. Στην δομική του συγκρότηση, στο «DNA» του, ο καπιταλισμός εντάσσει και τον ανταγωνισμό, δηλ. την προσπάθεια για περισσότερα, καλύτερα και πιο εκμεταλλεύσιμα υλικά και υπηρεσίες, ήτοι για μεγαλύτερη εκμεταλλευσιμότητα της παραγωγής. Ο ανταγωνισμός ουσιαστικά αφορά το στάδιο της κατανάλωσης, εκεί στρέφεται, αφού στο στάδιο αυτό υλοποιείται και ολοκληρώνεται η εκμετάλλευση των ανθρώπων και των αναγκών τους. Υφίσταται δηλ. ένα στάδιο εκμετάλλευσης των ανθρώπων και των αναγκών τους στην παραγωγική καπιταλιστική διαδικασία που ολοκληρώνεται και υλοποιείται στην φάση της κατανάλωσης. Στην πραγματικότητα, ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός δεν υπαγορεύεται από καμία ανθρωποκεντρική ή ανθρωπιστική θεώρηση και σκοπό, αλλά από την τάση και ανάγκη της επικράτησης σε οικονομικό επίπεδο και κατ’ επέκτασης και μέσα στο σύστημα του καπιταλισμού σε κάθε επίπεδο.

Ως σύστημα, ο καπιταλισμός και κατ’ ακριβολογία οι καπιταλιστές και οι θιασώτες του συστήματος αυτού, φρόντισαν να οργανώσουν συστηματικά και απόλυτα το σύνολο της κοινωνικής ζωής των ανθρώπων (φιλοσοφία, πολιτικό σύστημα, νομικό σύστημα, σύστημα ελέγχου και καταστολής, παιδεία κλπ.)  κατά τον τρόπο που βολεύει το ίδιο το σύστημα, το σύστημα παραγωγής και εκμετάλλευσης.

Λίγες εύκολες και απλές σκέψεις από τον καθένα μας, θα μας κάνουν να καταλάβουμε ότι αυτό που είμαστε, το «είναι» μας, δεν ορίζεται στον καπιταλισμό από τα πραγματικά μας χαρακτηριστικά, αλλά από την θέση στην οποία μας χρησιμοποιεί το σύστημα του καπιταλισμού.
Τα πάντα γύρω μας, το σπίτι μας, ο τρόπος που ζούμε μέσα και έξω από αυτό, οι κανόνες της συμπεριφοράς, της δράσης, της αντίδρασης, της ανοχής, το πότε ξυπνάμε, το πότε κοιμόμαστε ή μπορούμε να κοιμηθούμε, το τι γνωρίζουμε, το τι αγνοούμε, το πόση ώρα διαθέτουμε για τον εαυτό μας ή τους άλλους, όλα οργανώνονται με βάση το σύστημα του καπιταλισμού. Εάν αναρωτηθούμε γιατί συμβαίνει κάθε τι στην χωή μας και γιατί συμβαίνει με τον τρόπο που συμβαίνει στο τέλος των απαντήσεων θα καταλήξουμε στην συστημική εξάρτηση του ανθρώπου και στο ίδιο το σύστημα. Αυτό τάσσει, προστάζει, διατάζει, οργανώνει και ρυθμίζει.

Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι όλη αυτή η διαδικασία γίνεται όχι με κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, όχι με μία ματιά στην ανθρώπινη υπόσταση και στις πραγματικές ανάγκες και δυνατότητές του ανθρώπου, αλλά οργανώνεται και υφίσταται (και εμείς μαζί με αυτά) με βάση το σύστημα και την λειτουργία του. Στην πραγματικότητα και όπως προαναφέρθηκε οι ανθρώπινες κοινωνίες και το σύστημα διατάσσονται και ρυθμίζονται με βάση τα κριτήρια της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Κριτήριο του συστήματος στην παραγωγική πλευρά του είναι η λειτουργία των ανθρώπων σύμφωνα με τους όρους που τάσσουν οι μηχανές και οι μηχανισμοί παραγωγής εν γένει. Κριτήριο του συστήματος στην διαδικασία της κατανάλωσης είναι η ώθηση προς συγκεκριμένα κάθε φορά αγαθά με κριτήριο όχι τις ανθρώπινες ανάγκες, αλλά την εκμεταλλευσιμότητα αυτών από τους «άρχοντες» στο σύστημα.
Ετσι, σε καμία περίπτωση ο άνθρωπος δεν είναι το κέντρο του καπιταλιστικού συστήματος, ούτε η βελτίωση της ζωής του ή η κάλυψη των βιοτικών του αναγκών είναι ο σκοπός του.
Σκοπός του καπιταλιστικού συστήματος είναι η εκμεταλλευτική πάντων διαδικασία, τόσο παραγωγικά όσο και καταναλωτικά.
Το πολιτικό σύστημα, οι νόμοι, οι άνθρωποι και τα επαγγέλματά τους, τα πάντα όσα βιώνουμε και είμαστε πέρα από την φύση μας ορίζονται από το σύστημα. Σε ένα άλλο σύστημα κοινωνικής οργάνωσης επαγγέλματα όπως του υπαλλήλου, του μισθωτού εργάτη, του εμπόρου, του μεσίτη, του δικηγόρου, του δικαστή και χιλιάδες άλλα, ούτε θα υπήρχαν, ούτε (ακόμα και εάν υπήρχαν με οποιαδήποτε μορφή) θα ήταν τα ποιοτικά τα ίδια, ούτε θα είχαν το ίδιο περιεχόμενο και ουσία. Η βίωσή μας όλη ορίζεται από το σύστημα και δυστυχώς το ίδιο το σύστημα δεν ορίζεται από τους ανθρώπους και τις κοινωνίες τους, δεν ορίζεται από την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων, αλλά από την λειτουργία των μηχανισμών παραγωγής – ανάλωσης και με στόχο την εκμετάλλευση της ανθρώπινης υπόστασης.   

Σε ένα σύστημα που είναι οργανωμένο κατά τον αντιανθρώπινο τρόπο αυτό, όσα δεν είναι ανεκτά από αυτό καταδικάζονται, πολεμούνται με σκοπό να εξαφανιστούν για να μην διαταραχθεί η λειτουργία του. Η εξαγορά ή η καταστροφή ανθρώπων που μπορούν να το βλάψουν και να το αποδομήσουν είναι μία ακόμα έκφανση της αντίληψης του συστήματος και απόδειξη της αντιανθρώπινης εκμεταλλευτικής δομής του.

Εάν αφήσουμε το μυαλό μας ανοικτό θα αντιληφθούμε πως το σύνολο των πραγμάτων και καταστάσεων που βιώνουμε ως κοινωνική συνθήκη είναι κομμάτι και παράγωγο αυτού του συστήματος. Πως το ίδιο το σύστημα δημιουργεί κουλτούρες και τρόπους ζωής, δράσης και αντίδρασης και εν τέλει εκμεταλλεύεται ακόμα και τις «αντι-κουλτούρες», όταν τις εντάξει στους μηχανισμούς παραγωγής – κατανάλωσης, ήτοι εκμετάλλευσης.
Ακόμα και οι περισσότερες αντιδράσεις μας σε «κακώς κείμενα» αναφέρονται κατά βάση στην αντίθεσή τους με συστημικές λογικές, κανόνες και ακολουθίες. Ουσιαστικά η αντίληψη των πλειοψηφιών των ανθρώπων για την ζωή τους προέρχεται μέσα από τις διδαχές και τις βιωματικές συνθήκες που δημιουργεί το σύστημα και δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη θεωρούν ότι το σύστημα αυτό είναι κάτι προδεδομένο, μεταφυσικό, ανυπέρβλητο και το μοναδικό δυνατό. Βεβαίως την ίδια ίσως αντίληψη να είχαν για την «ελέω Θεού μοναρχία» οι υπήκοοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και των αυτοκρατοριών και βασιλείων που την διαδέχθηκαν. Το ίδιο και οι Αιγύπτιοι, οι Πέρσες, οι Βαβυλώνιοι, οι Ινδιάνοι της Αμερικής και όλοι οι λαοί του πλανήτη που βίωσαν επί χιλιάδες χρόνια μέσα σε άλλα κοινωνικά συστήματα.

Γ. ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ : Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

             Το πρώτο πράγμα που θέλω γράφοντας αυτές τις γραμμές είναι να εννοήσουμε όλοι, ότι το σύστημα είναι ένα δημιούργημα των ανθρώπων, πως εμείς το δημιουργούμε και το συγκροτούμε και κανένας «Θεός», δαίμονας, συμπαντική δύναμη ή οποιαδήποτε άλλη μεταφυσική υπόσταση και οντότητα.
Τα  κοινωνικά συστήματα είναι ανθρώπινα δημιουργήματα.

Αυτό σημαίνει πως μπορούν να αλλάξουν, να μετατραπούν, να εξαφανιστούν, να γεννηθούν νέα.

Η συνειδητοποίηση των ανωτέρω είναι δυνατόν να γεννήσει, να εκκινήσει την διαδικασία μεταβολής του κοινωνικού συστήματος, από ένα σύστημα εκμεταλλευτικής ανισότητας των ανθρώπων (στον καπιταλισμό ισχύ η διάκριση με βάση την παραγωγική και καταναλωτική δύναμη και οντότητα του καθενός) σε ένα σύστημα ισότητας κάλυψης των ανθρωπίνων αναγκών.

Είναι συνεπώς σαφές το τι συμβαίνει γύρω μας, όπου όλα μετριούνται στην κλίμακα χρήματος – κέρδους – υπεραξίας. Tο κύριο ζήτημα, το πρόβλημα του συστήματος του καπιταλισμού απέναντι στην ανθρωπότητα, δεν είναι μόνο ότι έχει καταλάβει και εκμεταλλεύεται τα πάντα (αυτός είναι ο γενετήσιος σκοπός του), αλλά και συναφές και συναντίστοιχο πρόβλημα του συστήματος είναι και το ότι οι δομές και οι σκοποί του δεν έχουν ως σκοπό την κάλυψη των αναγκών του ανθρώπου, την βελτίωση των συνθηκών ζωής του, την βελτίωση και εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, παρά μόνο την εκμετάλλευσή τους. Σκοπός του συστήματος είναι το κέρδος και η εξουσία που προσφέρει σε κάποιους. Αυτό είναι το πρόβλημα του, ότι δηλ. παρότι πρόκειται για ένα σύστημα που δημιούργησαν άνθρωποι, παρότι πρόκειται για ένα κοινωνικό σύστημα, η λειτουργία του δεν έχει στόχους ανθρωποκεντρικούς, αλλά στόχους ουσιαστικά απάνθρωπους, έξω από την φύση και τις ανάγκες μιας κοινωνίας ανθρώπων. Το κέρδος, η εξουσία, η δύναμη, η επικράτηση αποτελούν αξιακά του δεδομένα και με αυτός και άλλους παρεμφερείς με αυτούς σκοπούς οργανώνεται και λειτουργεί.

Οι άνθρωποι στο σύστημα του καπιταλισμού δεν αποτελούν το κέντρο της κοινωνίας αλλά ένα μέσο, ένα συστημικό γρανάζι για την επίτευξη στόχων που χρησιμοποιούν και εκμεταλλεύονται τις απαράγραπτες βιολογικές – βιοτικές  ανάγκες του ανθρώπινου είδους. Ο άνθρωπος είναι εργαλείο του συστήματος και όχι το σύστημα εργαλείο του ανθρώπου και της ανθρωπότητας.

Τις τελευταίες δεκαετίες οργανώθηκε, επικράτησε και λειτουργεί ένα κοινωνικό σύστημα παγκόσμιας επικράτησης και ισχύος (παγκοσμιοποίηση), το οποίο δεν είναι ανθρωποκεντρικό, δεν είναι ανθρώπινο. Αδιαφορεί για τα παιδιά που πεθαίνουν από απλές ασθένειες, για τους πεινασμένους, τους καταφρονεμένους. Ανταλλάσσει με αδιαφορία και κερδοφόρο χαρά ανθρώπους με μηχανές, τους αχρηστεύει στην ανεργία, αδιαφορεί για την πραγματική χρησιμότητα και αξία όσων παράγει αρκεί να πωλούν με καλά κέρδη, αδιαφορεί για τις συνέπειες της χρήσης χημικών και τοξικών, αδιαφορεί για την φύση και την βλέπει ως πεδίο κέρδους, αδιαφορεί για τον ασθενή ως άνθρωπο και τον βλέπει ως κόστος ή κέρδος. Ουσιαστικά, το σύστημα λειτουργεί σε κάθε του επίπεδο ως μία κρεατομηχανή που αλέθει ανθρώπους και λαούς για να ταϊστούν κάποιοι άλλοι.
Το σύστημα έφτασε στο σημείο να επιθυμεί να ορίζει σχεδόν ολοτικά τον προορισμό ολόκληρων λαών.

Οπου και να κοιτάξετε θα διαπιστώσετε ότι το ανθρώπινο είδος χρησιμοποιείται από το σύστημα και δεν το χρησιμοποιεί. Θα δείτε ότι το σύστημα δεν λειτουργεί για εσάς, δεν λειτουργεί για τον άνθρωπο, αλλά για την εκμετάλλευσή του, όπου και εάν κοιτάξετε και σκεφτείτε με ανοικτό μυαλό θα δείτε απανθρωπιά ή αδιαφορία για τον άνθρωπο και την εξωγενή θέσπιση προορισμών και στόχων για τον καθένα από εμάς και για τις κοινωνίες μας.    

            Είναι ευνόητο ότι αυτό το αδηφάγο σύστημα οφείλει να γκρεμιστεί συθέμελα, όχι από την εντροπία του και όχι με τον μετασχηματισμό του σε κάτι ακόμα χειρότερο, αλλά με την θετική θέση και πρόταση ενός συστήματος που θα έχει ως κεντρικό στοιχείο του τον άνθρωπο.

            Η «εφεύρεση», γέννηση και συγκρότηση ενός κοινωνικού συστήματος που θα θέτει ως κέντρο του τον άνθρωπο και σκοπό του την κάλυψη των αναγκών του (και όχι παραγωγικότητες, υπεραξίες, κέρδη και διάφορες άλλες αχρειότητες και βαρβαρότητες) είναι όχι μόνο αναγκαία και απολύτως εφικτή.

            Ξεκινώντας από την διαπίστωση ότι ο άνθρωπος είναι ένας βιολογικός μηχανισμός με συγκεκριμένες βιοτικές ανάγκες και θέτοντας ως κεντρικό όρο για την δημιουργία του συστήματος ότι κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει εξασφαλισμένες τις βιοτικές του ανάγκες με ισότητα, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα νέο σύστημα, ένα νέο κοινωνικό σύστημα που θα υφίσταται και θα λειτουργεί με κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Ολόκληρη η αξιακή θεώρηση των πραγμάτων, των κανόνων, των νόμων του πρέπει να αλλάξει και να είναι ενταγμένη στον σκοπό αυτό. Μόνο τότε θα μπορούμε να δημιουργήσουμε πραγματικά ανθρώπινες κοινωνίες, πραγματικές ανθρώπινες ζωές, πραγματικά ανθρώπινες συγκροτήσεις. Αυτό θα είναι το κλειδί για να οδηγηθεί ο άνθρωπος και η ανθρωπότητα σε ένα πραγματικό προτσές. Εάν η ανθρωπότητα δημιουργήσει ένα σύστημα απελευθέρωσης με κέντρο τον άνθρωπο, τότε μόνο θα μπορέσει αυτός να ανακαλύψει την ταύτιση με τους συμπαντικούς νόμους και να προχωρήσει μπροστά. Οσο η ανθρωπότητα βιώνει την υποτέλεια και την μιζέρια του καπιταλισμού λύσεις και πραγματική πρόοδος δεν υπάρχει.
Η δημιουργία ενός κοινωνικού συστήματος που θα θέτει ως κεντρική δομική του αξία τον άνθρωπο και θα λειτουργεί με στόχο την κάλυψη των αναγκών του με την κατανόηση των συνθηκών των φυσικών νόμων είναι απλή και εφικτή. Με άξονα την ισότητα σε κάθε κοινωνικό επίπεδο και την πολιτική έκφρασή της (πραγματική ή «άμεση» δημοκρατία) και κυρίαρχο κανόνα σε κάθε απόφαση την αξία του ανθρώπου και την εξυπηρέτηση των αναγκών του, μπορούμε εύκολα να δημιουργήσουμε ένα σύστημα αξιών που θα αντικαταστήσει το φαύλο, απάνθρωπο και καταστροφικό σύστημα του καπιταλισμού.
            Το πρώτο βήμα είναι να εννοήσουμε τι σημαίνει σύστημα και πως λειτουργεί. Το με ποιο τρόπο μας θέτει ως αυτονόητες τις δοξασίες, τα δόγματα και τις αξιακές λειτουργίες του. Το με ποιο τρόπο το σύστημα μας αναλώνει και μας χρησιμοποιεί στην μηχανή του και ως αναλώσιμα υλικά. Για να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία έγραψα αυτό το άρθρο, για να εννοήσουμε, να συλλάβουμε, να κατανοήσουμε ότι όλα αυτά που βιώνουμε είναι απλά ένα σύστημα. Ένα σύστημα που θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι διαφορετικό, ανθρωποκεντρικό, ουσιαστικό και πως σήμερα σπαταλάμε τη ζωή μας, την αναλώνουμε σε συνθήκες, όρους και διαδικασίες χωρίς καμία σχεδόν πραγματική βιοτική αξία, αλλά και με καταστροφικές συνέπειες για το είδος μας.
            Εάν καταλάβουμε, εάν κατανοήσουμε πόσο βλακωδώς και καταστροφικά αναλώνουμε τη ζωή μας ενταγμένοι σε αυτό το σύστημα της εκμετάλλευσης είναι θέμα χρόνου να επαναστατήσουμε και να το αλλάξουμε. Το κοινωνικό σύστημα είναι ένα ανθρώπινο δημιούργημα, άνθρωποι το φτιάχνουν και το συγκροτούν και άνθρωποι το καταρρίπτουν. 

Η πρόταση ενός άλλου συστήματος είναι έτοιμη. Ας είμαστε σε εγρήγορση … . 

Η ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ


Η ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ 
(του μέλους μας Γιώργου Κλειδαρά)
Εάν επιχειρήσουμε να περιγράψουμε τις διπολικές σχέσεις και τους μετασχηματισμούς που εμφανίζονται μεταξύ τού Κεϋνσιανού-φορντικού μοντέλου και της μετα-μοντέρνας παγκοσμιοποίησης μπορούμε να καταγράψουμε τα ακόλουθα αντιθετικά ζεύγη:
 (α) Κεϋνσιανισμός-Φορντισμός
1) Εξουσία Κράτους-Έθνους
2) Κράτος πρόνοιας
3) Ενιαίος συνδικαλισμός
4) Ηθική της Εργασίας
5) Μηχανική αναπαραγωγή
6) Ουσιολογισμός (νόημα)
7) Ιστορικός Χρόνος(αφηγήσεις)
 (β) Παγκοσμιοποίηση
1) Πολυεθνική χρηματιστική εξουσία
2) Αγοραία πρόνοια, φιλανθρωπία
3) Ατομικιστικός συντεχνιασμός
4) Λογική της Απασχόλησης
5) Ηλεκτρονική αναπαραγωγή
6) Φορμαλισμός (εντύπωση)
7) Εφήμερο παρόν(εμπειρία)
Οι τυπικές νομικές εγγυήσεις, η επικοινωνία και η διάδραση αντικαθιστούν τις οικονομικο-κοινωνικές σχέσεις. Ο ανθρωπισμός και η κοινωνική αλληλεγγύη δίνουν τη θέση τους σ' έναν ατομικιστικό "νομικό οικουμενισμό".

Το κράτος - έθνος
Το κράτος έθνος αποτέλεσε στη νεότερη περίοδο την αναγκαία ιστορική βάση μέσα στην οποία συγκροτήθηκαν οι σύγχρονες κοινωνίες με βάση την έλλογη, ελεύθερη και δημοκρατική έκφραση της βούλησης των πολιτών. Το κράτος - έθνος συνδέεται με τα όρια της επικράτειας, ενός φυσικού προστατευόμενου χώρου, μέσα στην οποία επιτελούνται οι κοινωνικές και οικονομικές λειτουργίες και ταυτόχρονα διαμορφώνεται η συνείδηση μιας κοινής ιστορικής - πολιτιστικής ταυτότητας. Όμως η κλασική αυτή προσέγγιση παρακάμπτεται σήμερα από τη λειτουργία των υπερεθνικών οικονομικών και επικοινωνιακών σχέσεων που διαμορφώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο και οι οποίες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις λειτουργίες και τις δομές του σύγχρονου κράτους - έθνους.
Οι ισχυροί προστατευτικοί φραγμοί, τους οποίους ύψωναν τις περασμένες δεκαετίες τα ισχυρά βιομηχανικά κράτη, προκειμένου να προωθήσουν τη δική τους οικονομική ανάπτυξη, καταρρέουν σήμερα και δίνουν τη θέση τους σε παγκόσμια δίκτυα οικονομικών ανταλλαγών.
α) Η δημιουργία υπερεθνικών θεσμών, όπως αυτός της Ευρωπαϊκής  Ένωσης, και μεγάλων περιοχών οικονομικών ανταλλαγών (NAFTA κ.λπ.) αλλά και η συμφωνία της GATT, που καθορίζει τους όρους του ελεύθερου εμπορίου, αποδεικνύουν ότι το κάθε κράτος - έθνος δεν μπορεί να αναλυθεί και να κατανοηθεί ως αυτόνομη μονάδα. Αντίθετα, είναι απαραίτητη η ένταξή του στο πλαίσιο των ευρύτερων οικονομικών σχέσεων, μέσα στις οποίες λειτουργεί ως οικονομία και ως κοινωνική δομή. Πάντως η συγκρότηση οικονομικών ζωνών συνεργασίας και ενοποίησης σε περιφερειακή βάση συνιστά ένδειξη ότι η δυναμική της διεθνοποίησης οριοθετείται σε περιφερειακή κλίμακα με βάση όχι τόσο την αρχή της παγκοσμιοποίησης όσο εκείνη της γειτνίασης. Η παγκόσμια χωρο - χρονική ενοποίηση διασπάται στην πράξη σε επί μέρους χωρικές ενότητες που θεμελιώνονται σε ιδιαίτερα εθνικά, κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά.
β) Παρατηρείται τελικά μια διπλή κίνηση που ανασυγκροτεί σε νέα βάση το κράτος - έθνος.
- Ενσωμάτωση του εθνικού χώρου στο πεδίο υπερεθνικών οργανισμών ή παγκόσμιου χαρακτήρα οικονομικών δομών.
- Διάσπαση του εθνικού - κοινωνικού χώρου και σύνδεση ορισμένων κοινωνικών ομάδων με παγκόσμιου τύπου δίκτυα χρηματιστικά, επικοινωνιακά, πληροφορικά.
γ) Το πολυεθνικό κεφάλαιο μετακινείται από το κράτος - έθνος σε άλλο κράτος - έθνος. Στηρίζεται όμως πάντα σ' ένα εθνικό νομικό πλαίσιο, σ' ένα σύστημα εθνικών υποδομών και εθνικών οικονομικών και φορολογικών όρων και, βέβαια, σ' ένα εγχώριο εργατικό δυναμικό. Δεν έχει συνεπώς καθηλωθεί το κράτος - έθνος γενικά αλλά οι κρατικοί μηχανισμοί ενεργοποίησης και προσαρμογής των εθνικών κοινωνιών απέναντι στους οικονομικούς μηχανισμούς των διεθνών αγορών. Τα εργαλεία κρατικής παρέμβασης, όπως η νομισματική και η δημοσιονομική πολιτική απενεργοποιούνται με αποτέλεσμα οι ασθενέστερες ιδιαίτερα εθνικές οικονομίες να στερούνται των σταθεροποιητικών μηχανισμών που διέθεταν κατά την περίοδο του κεϋνσιανού κράτους.

Μέσα από τις διαδικασίες αυτές τροποποιείται ο ιστορικός ρόλος που διαδραμάτιζε παραδοσιακά το κράτος - έθνος. Το κάθε κράτος- έθνος αναδιοργανώνεται και αναζητεί το νέο ρόλο και τη θέση του μέσα στο παγκόσμιο σύστημα.
Διαμορφώνεται συνεπώς μια συστημικού χαρακτήρα σχέση μεταξύ  (εθνικού) συστήματος και (υπερεθνικού) περιβάλλοντος. Η λειτουργική διαφοροποίηση στο εσωτερικό του συστήματος οδηγεί σε αποδυνάμωση παραδοσιακών υποσυστημάτων (π.χ. κοινωνικές πολιτικές ) αλλά και σε πλευρική διασύνδεση άλλων υποσυστημάτων με ομόλογα υποσυστήματα που ανήκουν στο περιβάλλον του συστήματος (π.χ. γνωστικά ή οικονομικά στοιχεία).
δ) Σ' αυτό τον καταμερισμό ρόλων και ισχύος διαμορφώνονται νέες διακρίσεις μεταξύ των ανεπτυγμένων και των υπό ανάπτυξη κρατών. Αποκρυσταλώνονται παγκόσμια τρεις "ζώνες" ανάπτυξης που περιλαμβάνουν τη Βόρεια Αμερική, τη Δυτική Ευρώπη και την περιοχή Ασίας - Ειρηνικού. Οι υπερεθνικοί οικονομικοί μηχανισμοί διαχωρίζουν τελικά τον πλανήτη σε τρεις πανίσχυρους και συνεκτικούς "πόλους", ενώ οι υπόλοιπες χώρες - ειδικά οι αφρικανικές - περιθωριοποιούνται και αποκλείονται από τα αναπτυγμένα οικονομικά δίκτυα και από τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό. Στην Ανατολική Ασία π.χ. το κράτος - έθνος έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη και στην οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, της Κορέας, της Ταϊβάν. Γενικότερα σ' εκείνες τις περιοχές όπου καταρρέει το εθνικό κράτος, είτε λόγω της παλιάς αποικιοκρατικής δομής είτε εξ αιτίας του οικονομικού ανταγωνισμού, - στον οποίο δεν μπορούν να ανταποκριθούν οι χώρες αυτές - , παρατηρούμε ότι τίθεται ως κύριο πρόβλημα η ενίσχυση του νομικού πλαισίου και των εθνικών χαρακτηριστικών και δομών προκειμένου να συγκροτηθεί το κράτος - έθνος ως εθνική βιώσιμη "μονάδα" στο παγκόσμιο πεδίο του ανταγωνισμού.
Στις αναπτυγμένες χώρες της Δύσης οι εθνικές κυβερνήσεις αναλαμβάνουν επιτελικό ρόλο. Προωθούν διακρατικές συμφωνίες προς όφελος των εθνικών τους επιχειρήσεων - με χρήση της "οικονομικής" διπλωματίας - και παράλληλα προχωρούν σ' ένα τύπο επενδύσεων που αποκαλούνται "άυλες" επενδύσεις: Πρόκειται για επενδυτικές δραστηριότητες στην παιδεία, στο ανθρώπινο κεφάλαιο, σε υποδομές επικοινωνιακών και νέων ενεργειακών δικτύων. Οι ταχύτατες ροές κεφαλαίων, τα δίκτυα των μέσων επικοινωνίας, η αποδιοργάνωση των παραδοσιακών μορφών παραγωγής προϊόντων και των σχέσεων εργασίας δεν έχουν μόνο σημαντικές επιπτώσεις στο "εσωτερικό" των αναπτυγμένων χωρών. Παράλληλα, διαμορφώνουν μια νέα παγκόσμια "γεωγραφία" για τα έθνη και τους λαούς προσδιορίζοντας από τη μια πλευρά τις περιοχές του πλούτου και της ανάπτυξης και από την άλλη τις "ζώνες" του αποκλεισμού, της περιθωροποίησης της φτώχειας. Κοινωνικές ομάδες που διαφοροποιούνται στο εσωτερικό ενός συγκεκριμένου κράτους - έθνους διαμορφώνονται σε τμήματα ενός παγκόσμιου οικονομικού - τεχνολογικού "χώρου", ενώ ταυτόχρονα άλλες κοινωνικές ομάδες περιθωριοποιούνται ή αποσυντίθενται. Παρατηρούμε συνεπώς δύο παράλληλες και ταυτόχρονα αντίθετες κινήσεις: Ο κατακερματισμός των κοινωνικών σχέσεων και των παραδοσιακών κοινωνικών δομών στο εθνικό επίπεδο συνοδεύεται από μια παράπλευρη διαδικασία επανασύνδεσης σε υπερεθνικό επίπεδο. Η σύνδεση αυτή επιτυγχάνεται μέσα από τα οικονομικά, τεχνολογικά και επικοινωνιακά δίκτυα που διαμορφώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Μεγάλες "περιοχές" του πλανήτη μας, ενσωματώνονται σ' αυτά τα παγκόσμια δίκτυα μέσα από διαδικασίες οικονομικών και κοινωνικών κρίσεων. (Χώρες του πρώην Ανατολικού Συνασπισμού, ΄Απω Ανατολή, Λατινική Αμερική). Παράλληλα περιθωριοποιούνται και αποκλείονται πολυάριθμες κοινωνικές ομάδες, χώρες, ακόμα και ολόκληρες περιοχές του πλανήτη μας (Αφρική).
ε) Στα πλαίσια του Κράτους - Έθνους οργανώνεται όχι μόνο ο γεωγραφικός / θεσμικός χώρος αλλά και ο χρόνος. Στο παραδοσιακό κράτος - έθνος διαμορφώνεται ένα στεγανό πεδίο ιδιαίτερα μεταξύ Κρατών που έχουν διαφορά γεωγραφικού μήκους και πλάτους. Οριοθετείται χωρο - χρονικά ένα σταθερό χρηματοπιστωτικό και βιομηχανικό πλαίσιο εργασίας. Κράτος - έθνος, Χώρος, Χρόνος, συγκροτούν ιστορικά το ευρύτερο αυτόνομο πλαίσιο της σχέσης Κεφαλαίου - Εργασίας. Η διάλυση αυτού του τριπτύχου, ο κατακερματισμός του εθνικού χώρου και η ενοποίηση τμημάτων του σε υπερεθνική κλίμακα - ως τόπου παραγωγικής δραστηριότητας - η αλλαγή της σημασίας του Χρόνου  (τμήματα παραγωγής σε πολλές χώρες - 24ωρη βάση εργασίας) που μεταβάλλεται σε συνεχή χρόνο παραγωγής διαμορφώνει Ένα νέο τύπο ένταξης και αναγωγής της ανθρώπινης παραγωγικής εργασίας στο Χρόνο και στο Χώρο. Συνέπεια της νέας αυτής χωρο- χρονικής αναγωγής είναι η ενίσχυση του βαθμού Ελευθερίας και Ισχύος του πόλου Ιδιοκτησίας / Κεφαλαίου έναντι του βαθμού Ελευθερίας της Εργασίας. Η ελευθερία διακίνησης κεφαλαίων υπερβαίνει κάθε είδους πολιτικο-κοινωνικά ή οικονομικά εμπόδια. Ο πόλος της Εργασίας αντίθετα παραμένει στα όρια του εθνικά θεσμοθετημένου Χώρου. Αποθεσμοποιείται με τον τρόπο αυτό η σχέση Κεφαλαίου - Εργασίας. Το Κέντρο των αποφάσεων και της οικονομικο-παραγωγικής διαχείρησης κινείται και μετακινείται ελεύθερα στο χωρο-χρονικό πλαίσιο. Στην πολυδιασπασμένη παραγωγικά και χωρο-χρονικά διαδικασία το Κέντρο αυτό δεν εντάσσεται σε υποχρεωτικούς κανόνες. Η αποδέσμευση του Κεφαλαίου από το πλαίσιο των πολιτικο-θεσμικών κανόνων που ισχύουν στο Κράτος-Έθνος οδηγεί την Πολιτική σε απώλεια της παρεμβατικής της ισχύος και σε κρίση. Η λαϊκή κυριαρχία καθίσταται τυπική. Οι πολίτες επιλέγουν πολιτικές εξουσίες που υποτάσσονται στους όρους των οικονομικών μηχανισμών προκειμένου να διατηρήσουν μερίδια της πολιτικής εξουσίας. Ποιος καθορίζει τους όρους της υλικής παραγωγής και της συνολικής κοινωνικής αναπαραγωγής; Στη θέση της "αόρατης χειρός" του Α. Smith καλείται τώρα η παγκοσμιοποιημένη "αόρατος χειρ" να ρυθμίσει τους εθνικούς και υπερεθνικούς όρους κοινωνικής αναπαραγωγής. Προκύπτει με τον τρόπο αυτό ένας ιδιόρυθμος καταμερισμός ευθυνών: Η οικονομική στρατηγική και οι επενδυτικές επιλογές θεωρούνται αποκλειστικές αρμοδιότητες του πολυεθνικού ή χρηματιστικού Κεφαλαίου. Αντίθετα η άσκηση πολιτικών κοινωνικής προστασίας και απασχόλησης θεωρείται αποκλειστική ευθύνη της Εθνικής Πολιτικής Εξουσίας. Αποτέλεσμα του ανισοσκελούς αυτού καταμερισμού είναι να οδηγείται η Πολιτική σε αναξιοπιστία λόγω της συρρίκνωσης των κοινωνικών πολιτικών το δε Κεφάλαιο να καλείται ως "Σωτήρας" να πραγματοποιήσει επενδύσεις στον εθνικό χώρο, έστω και με επαχθείς όρους, τόσο για την εγχώρια εργατική δύναμη όσο και για τους πόρους της εθνικής οικονομικής δομής.

Οι άνθρωποι ή τα ταμεία;
Ως μεγαλύτερος κίνδυνος σήμερα για το δυτικό σύστημα χαρακτηρίζεται ο συνδυασμός της δημογραφικής γήρανσης με την επιμήκυνση του προσδόκιμου βιωσιμότητας. Ο εκρηκτικός αυτός συνδυασμός απειλεί να ανατινάξει τα θεμέλια του ασφαλιστικού και συνταξιοδοτικού συστήματος. Ως αντίδοτο προτείνεται, αφ' ενός, η αθρόα εισαγωγή μεταναστών από τρίτες χώρες.
Τι επιφυλάσσει το μέλλον
Η επιβολή οικονομικών όρων σε μια χώρα ήταν η αφορμή να ξεκινήσει ένας παγκόσμιος πόλεμος, καθώς κεντρικό σημείο της ναζιστικής προπαγάνδας που έφερε τον Adolf Hitler στην εξουσία το 1933 ήταν οι επώδυνοι όροι της συνθήκης για την ηττημένη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου Γερμανία. Σήμερα, ανάλογοι όροι τίθενται σε δεκάδες χωρών στον πλανήτη, παρόλο που σχεδόν κανένα ΜΜΕ δεν τους αναφέρει (ποιος ασχολήθηκε ποτέ με το «πραξικόπημα του ΔΝΤ» στη Νιγηρία...).
Ωστόσο, παρά τα σχέδια που προωθεί το ΔΝΤ, αρκετοί λαοί αντιδρούν. Τις ίδιες μέρες που οι Αργεντινοί διαδήλωναν κατά της 4ης Συνόδου Κορυφής Αμερικανικών Χωρών, οι «απόκληροι» της Γαλλίας, άνεργοι, μετανάστες, νεόφτωχοι (αυτοί που ο τοποτηρητής του ΔΝΤ, υπουργός Εσωτερικών και δελφίνος της προεδρίας Νικολά Σαρκοζί αποκαλούσε «καθάρματα») είχαν ξεσηκωθεί. Για τα διεθνή ΜΜΕ, ο ξεσηκωμός είχε σημεία αναφοράς ένα λεωφορείο στο οποίο έγινε επίθεση και παρά λίγο να τραυματισθεί μια επιβάτιδα και στα καμένα αυτοκίνητα, ενώ τον λόγο στις κάμερες είχαν οι γνωστοί «αγανακτισμένοι πολίτες». Καμιά αναφορά στο ότι κύριος στόχος των «απόκληρων» ήταν τράπεζες, μηχανήματα ATM και πολυκαταστήματα πολυεθνικών, δείγμα πως επρόκειτο για μια μαζική αντίδραση σε πραγματικές συνθήκες πείνας, ανέχειας και έλλειψης προοπτικής.
Έχουν μέλλον όμως τέτοιες πρακτικές; Δεκαετίες πριν τη Γένοβα το 2001, το Σηάτλ το 1999, το Πόρτο Αλέγκρε το 2003 και άλλες μαζικές συγκεντρώσεις της αντιπαγκοσμιοποίησης υπήρχαν ανάλογα οργανωμένα κινήματα, με πρώτο καταγεγραμμένο την TOES (The Other Economic Summit), παράλληλα με τη σύνοδο του G7 στο Λονδίνο το 1984.
 
Κοινωνία
Τα περιουσιακά στοιχεία των 200 πιο πλούσιων ανθρώπων του κόσμου για το έτος 1998 ήταν μεγαλύτερα από το συνολικό ετήσιο εισόδημα του 41% των ανθρώπων του πλανήτη.
826 εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται (στοιχεία 1996-98). 71 εκατομμύρια από αυτούς ζουν στις ΗΠΑ. Κάθε μέρα πεθαίνουν από την πείνα 26.000 άνθρωποι, περίπου τα μισά είναι παιδιά.
880 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες ιατρικής περίθαλψης. 17 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ιάσιμες ασθένειες όπως διάρροια, ελονοσία, φυματίωση. Από αυτούς 5 εκατομμύρια πεθαίνουν εξαιτίας μολυσμένου νερού. 30.500 παιδιά πεθαίνουν κάθε μέρα λόγω μη ύπαρξης βασικής ιατρικής φροντίδας.
Ο μισός πληθυσμός της Γης αναγκάζεται να ζει με λιγότερες από 800 δρχ την ημέρα.
125 εκατομμύρια παιδιά δεν πηγαίνουν και ούτε πρόκειται ποτέ να πάνε σχολείο.

   Κοινωνία-Συμπεριφορά

Καθημερινά στη ζωή ενός ανθρώπου, χιλιάδες νόρμες ζητούν τη συμμετοχή, την αποδοχή της μιας ή της άλλης «άποψης». Μερικούς κανόνες, ο άνθρωπος δεν μπορεί να τους παραβεί, ούτε να τους αγνοήσει, άλλους πρέπει να τους λάβει υπόψη του και α πράξει σε σχέση με αυτούς. Φαινομενικά ο καθένας έχει και μια άποψη για τα πάντα, υιοθετώντας αργά και σταθερά μια γενική στάση στη ζωή του. Παρατηρεί γύρω του, αναρωτιέται και κρίνει. Κάνει τις επιλογές του, δημιουργεί μέσα του το δικό του τρόπο κοσμοθέασης. Όμως πόσο δικό του είναι στ’ αλήθεια;
Εκατομμύρια πληροφορίες βομβαρδίζουν το εγκεφαλικό μας δίκτυο στιγμιαία, σε τόσο ακραίες ποσότητες, και είναι πιθανό κάποιες φορές ο ανθρώπινος νους να θέλει να αναπαυτεί, να μην ασχολείται, να βαδίσει μηχανικά, απλά και μόνο για να μη σκέφτεται. Παύει να έχει αντιρρήσεις ή να εκφράζει τις αντιρρήσεις του, απλά για να μην ασχολείται με ακόμη μια- ίσως δυσάρεστη- διαδικασία επιχειρηματολογίας. Πόσο συχνά συμβαίνει αυτό στο καθένα μας, και πόσο μηχανικά ζούμε την καθημερινότητα μας; Έχουμε άραγε το κουράγιο, το σθένος να αμφισβητούμε, να κρίνουμε για τον εαυτό μας, να εξελισσόμαστε, φιλοσοφώντας;
  Η ελεύθερη κρίση είναι ανύπαρκτη όσο σχεδόν είναι και…..το ελεύθερο εμπόριο. Η ελευθερία στην κρίση μας είναι δυσεύρετη, γιατί οποιοδήποτε δεσμευτικό και περιοριστικό δόγμα είναι ευκολότερο να ακολουθήσει, σε σύγκριση με την ερευνητική συμμετοχή που απαιτεί η δράση της ατομικής βούλησης. Είναι ασφαλέστερος ο δρόμος μαζί με το κοπάδι.
Η ελεύθερη σκέψη δεν μπορεί να εκδηλωθεί μέσα στα πλαίσια μιας παλιάς καθησυχαστικής νόρμας αξιωμάτων. Ότι είναι υιοθετημένο από τη σκέψη και ενσωματωμένο στην προσωπική στάση μας στη ζωή, λόγω τεμπελιάς- διότι βαριόμαστε να σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας- και ανασφάλειας, από φόβο να κινηθούμε αυτόβουλα και ανεξάρτητα, δεν αποτελεί « αληθινό» μέρος του εαυτού μας. Έστω κι αν είναι συνειδητή η θυσία κάποιου πράγματος γιατί βολεύει το « αλλιώς», ενσωματώνουμε κάτι που δεν είναι εκδήλωση του αληθινού μας εαυτού και της πραγματικής μας θέλησης, της φυσικής μας τάσης…. Εκείνο το σημείο της οντότητας μας λοιπόν, που θυσιάζεται στην προκειμένη περίπτωση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι παραμένει ατροφικό και δίχως ζωτικότητα, διότι, προκειμένου ένα άλλο κομμάτι, ξένο, να ενσωματωθεί και να υπάρχει ως μέρος του συνόλου που αποκαλούμε εαυτό, πρέπει να ακινητοποιήσει αναγκαστικά κάθε δραστηριότητα άλλων συναφών μέρων, που λειτουργούν σε συνάρτηση και σχετικά με το υποκείμενο.
Η βούληση είναι μια εσωτερική διαδικασία και άρα μπορεί να εκδηλωθεί όπου εκείνη θελήσει. Διαφέρει στην έκφραση της από τον τρόπο εξωτερικής συμπεριφοράς μας, που είναι άμεσος στην εκδήλωση του προς τους άλλούς, αν και η διαδικασία της βούλησης αποτελεί και αυτή έναν τρόπο. Τον τρόπο της σκέψης. Ο τρόπος της βούλησης είναι ίσως πιο σημαντικός από την ύλη που επεξεργάζεται για αν συμπεραίνει, και πιο σημαντικός από τα συμπεράσματα που θα βγάλει. Αντλεί από την έκφραση μας ως όντα με ψυχοπνευματική υπόσταση, ή μάλλον είναι η έκφραση μας στο ψυχοπνευματικό επίπεδο επικοινωνίας, άσχετα με το τι δηλώνει λεκτικά και ρεαλιστικά. Το θέμα της ψυχοπνευματικής έκφρασης είναι πολύ ευρύ και σηκώνει μεγάλη ανάλυση και αμφισβήτηση προς τα δεδομένα που είναι κοινώς αποδεκτά μέχρι τώρα, αν ξεφύγουμε από τα πλαίσια του ρεαλισμού.
« Ένας ρεαλιστής μπορεί να διευθύνει μια ολόκληρη αυτοκρατορία, όμως ένας ρομαντικό την φτιάχνει….», λέει κάποιος ποιητής.
Από την δημοκρατία είναι που πηγάζει το πνεύμα της ελεύθερης βούλησης και η τάση της αντίστασης στη δογματική εξουσία. Από τη φιλοσοφία είναι που πηγάζει η σκέψη ότι υπάρχει μια σύμπνοια που κρύβεται πίσω από τις πολύπλοκες μορφές των φαινομένων. Αρχικά τα ίχνη της αμφισβήτησης θα τα συναντήσουμε μέσα στα ιερά κείμενα, πράγμα που δηλώνει ότι το πρώτο πράγμα που αμφισβήτησε ποτέ ο ανθρώπινος νους ήταν η θρησκευτική του αποκάλυψη. Αργότερα συνέχισε με το να αμφισβητεί τα επίγεια και περισσότερα υλικά φαινόμενα.
Από τη απαρχή του χρόνου ο άνθρωπος λατρεύει αλλόκοτους θεούς. Μήπως όλο αυτό είναι μια παραδοξολογία; Είναι μηχανική αυτή η τάση του να λατρεύει οτιδήποτε ξενόφερτο που παρουσιάζεται ως μία νέα πηγή δύναμης; Κι αν όντως οι εξωγήινες δυνάμεις που στέκουν αόρατες στον άνθρωπο είναι αναγκαστικά αλλόμορφές και αλλόκοτες, ποια είναι η σχέση τους με τα ζώα για παράδειγμα; Μέχρι στιγμής έχουμε παρατηρήσει την ανθρωπότητα να δημιουργεί λατρείες και να λατρεύει, μηχανικά. Ο άνθρωπος έχει μεταμορφωθεί σε μηχανισμό λατρείας μιας αιώνιας ελπίδας για τα οφέλη που θα του παρέχουν οι θεοί, γιατί ο ίδιος νιώθει αδύναμός και ευάλωτος μέσα σε ένα χαοτικό Σύμπαν. Και όσοι απογοητεύτηκαν με τους αρχαίους θεούς, μήπως δεν έχουν βρει πιο συγχρόνους;
Ας θεωρήσουμε ότι ο άνθρωπος είναι ένας μηχανισμός του οποίου οι λειτουργίες βασίζονται σε ένα υπολογιστικό πρόγραμμα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αγαπά, σέβεται και λατρεύει, πατώντας πάνω σε δεδομένα ενός προγράμματος (αρχέτυπα;). Ο ανθρώπινος μηχανισμός, λοιπόν, έχει χάσει την αξιοπιστία στο ίδιο του τον εαυτό. Τώρα σχεδιάζει ένα καινούργιο σύστημα για αυτήν του την τάση της αναξιοπιστίας στο εαυτό του: τον Κλωνισμό. Οι Κλώνοι θα αντικαταστήσουν αυτό που γνωρίζουμε ως ανθρώπινο στοιχείο, με ναι καθαρά μηχανιστική και απρόσωπη κατάσταση ύπαρξης. Ίσως τελικά με αυτήν την προσπάθεια να έρθουμε σε επαφή με ένα κομμάτι της τελειότητας των πρωτόπλαστων. Άδικα λοιπόν κουβαλάμε για τόσες για τόσες χιλιάδες χρόνια ανεκμετάλλευτο DNA. Κάνουμε ένα τεχνολογικό άλμα στο οποίο ίσως το υπόλοιπο ανεκμετάλλευτο DNA  να αποδειχθεί ότι ήταν περιττό. Έτσι και αλλιώς, αυτός ήταν και ο επίσημος όρος του: περιττό DNA. Είναι άραγε αυτό, η επικείμενη «εξέλιξη» της ανθρωπότητας; Και, είναι η τεχνολογία εξέλιξη;
Τελικά υπάρχει εξέλιξη; Μπορούμε να πούμε ότι ένα έμβρυο, που στους εννιά μήνες είναι έτοιμο πλέον να γεννηθεί, πέρασε κάποια διαδικασία εξέλιξης, από την αρχή της κυοφορίας. Τι θα σήμαινε λοιπόν αν δεν ήταν έτοιμο να γεννηθεί; Ότι δεν εξελίχθηκε; Μάλλον θα το χαρακτηρίζαμε προβληματικό, με κάποια φυσική ανωμαλία, κι έτσι δεν θα ήταν στην φυσιολογική του κατάσταση. Θα θεωρούνταν άρρωστο, παθολογικά πάσχον, δηλαδή θα είχε κάποιο είδος νόσου, δεν θα ήταν υγιές. Οπότε, μπορούμε άραγε να πούμε ότι η φυσική του ανάπτυξη αντιστοιχεί στην φυσική του εξέλιξη; Ένα φυσιολογικό νεογέννητο θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί εξελιγμένο; Τι είναι εξέλιξη;
Έτσι αναγκαστικά θα διαχώριζε την εξέλιξη σε δύο είδη. Ας πούμε, την «εξευγενισμένη» και εκείνη την «…όχι και τόσο εξευγενισμένη εξέλιξη», τη «φυσική εξέλιξη». Όμως  η κατηγοριοποίηση εμπεριέχει αναγκαστικά συγκριτικές αξίες, δηλαδή φέρει χαρακτηρισμούς όπως «πνευματική» εξέλιξη ή «νοητική» εξέλιξη για παράδειγμα,  και αυτό μπορεί αν υποθάλπει μια μεροληπτική στάση. Δηλαδή όταν κάποιος υποστηρίζει για παράδειγμα ότι «….η εξέλιξη είναι μόνο πνευματική, γιατί αυτό είναι σημαντικό στην ανθρωπότητα», είναι μεροληπτικός και άρα έχει συγκεκριμένη θέση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η άποψη του είναι υποκειμενικά αληθινή, γιατί κάλλιστα θα μπορούσε να έχει υιοθετήσει αυτή τη θέση- ας πούμε- από τον παππού ή τη γιαγιά του, και να μην έψαξε ποτέ να βρει τι σημαίνει «εξέλιξη» για τον ίδιο. Αυτό μπορεί να ισχύει για κάποιον, γιατί απλά μπορεί να σκεφτεί « οι παππούδες εμπνέουν εμπιστοσύνη και δεν είναι εύκολο να τους αμφισβητήσει κάποιος…..δεν μπορεί να μην ξέρουν….τόσα έχουν δει τα μάτια τους, και στο κάτω- κάτω παππούδες μας είναι, χάριν σε αυτούς υπάρχουμε άρα πρέπει να τους κάνουμε την τιμή, να συνεχίσουμε την παράδοση…..κ.λ.π. Αφού όλα πήγαν καλά με αυτούς και ζουν ακόμη, και εμείς καλά θα πάμε….
Το ερώτημα είναι για τι συχνά οι άνθρωποι υποστηρίζουν πράγματα με φανατικό τρόπο, ενώ είναι έκδηλο το γεγονός ότι δεν τα πιστεύουν στα αλήθεια, και ότι απλά τα έχουν υιοθετήσει, δίχως να περάσει καν η ιδέα της αμφισβήτησης από το μυαλό τους; Πείστηκαν αμέσως, ίσως λόγο της αμεσότητας αυτού του οποίου την άποψη υιοθέτησαν. Η αμεσότητα προσφέρει πολλά σε κάποιον που την χρησιμοποιεί στον λόγο του. Είναι διαφορετικά, αν σε κάποιους γνωστούς ή αγνώστους δηλώσω ότι για κάποιο θέμα δεν είμαι σίγουρη, δεν έχω βγάλει κάποιο αναμφισβήτητο  κατά την άποψη μου συμπέρασμα. Ένας ακροατής συλλαμβάνει διαφορετικά κάποιον που εκφέρει συγκεκριμένα και απόλυτα συμπεράσματα, ειδικά όταν αυτά τα συμπεράσματα είναι προσγειωμένα. Δηλαδή, το αυτόματο συμπέρασμα είναι ότι αυτός είναι ένας «λογικός» άνθρωπος. Ξέρουμε καλά ότι ο λαϊκός χαρακτηρισμός φευγάτος ίσως να είναι κολακευτικός σε κάποιες περιπτώσεις, όμως δεν εμπνέει αξιοπιστία.
Όμως, ξέρουμε επίσης πως, όση αξιοπιστία και αν εμπνέει ένας άνθρωπος, είναι προσωρινή, γιατί κάποτε και αυτός ο ίδιος θα πάψει να υπάρχει στον υλικό κόσμο, το ίδιο και τα όσα ανακουφιστικά συμπεράσματα μπορούσε να προσφέρει στους συνανθρώπους του όσο ήταν εν ζωή. Εκτός και αν προς χάριν της εξέλιξης σκέφτηκε να καταγράψει, να τα εκδώσει σε κάποιο έντυπο, όμως και αυτό θα διαβαστεί μέσα σε προσωρινά πλαίσια, καθ’ ότι περιορισμένο εντός ορίων χώρου και χρόνου για τον αναγνώστη, καθότι δεν μπορεί να έχει άμεση επαφή με τον ίδιο άνθρωπο που γράφει, αλλά με μια πλευρά του μόνο, αυτήν που καταθέτει στο χαρτί. Είναι αλήθεια αυτά που γράφει; Τι είναι αλήθεια και τι δεν είναι; Είναι «αλήθεια» αυτά που γράφω, αν και κάθε φορά που τα διαβάζω αποκτούν διαφορετικά νοήματα;
Εκείνο που ονομάζουμε συνείδηση, δεν πιάνει, ας πούμε, όλο το χώρο του οργανισμού, αλλά ένα όργανο του, ένα εγκεφαλικό κέντρο, με άλλα λόγια δεν είναι η συνείδηση….αλλά μια συνείδηση….». « Αν ο μέσος άνθρωπος βλέπει τα αντικείμενα και τα γεγονότα σε κατηγορίες και κατατάξεις και συμπλέγματα περιορισμένα, είναι γιατί η διάνοια τα συνέθεσε με αυτόν τον τρόπο….», λέει κάποιος φιλόσοφος. Θα μπορούσαμε ποτέ να εκλάβουμε μια ασαφή απάντηση ως πιο ερεθιστική από ένα στέρεο συμπέρασμα;
Ωστόσο μόνο μέσα από την αμφισβήτηση μπορεί να υπάρξει εξέλιξη. Αν μη τι άλλο, ατομική εξέλιξη. Το βίωμα βάσει ανάλυσης, πειραματισμού, καινοτομίας. Γιατί άραγε αυτή η καθησυχαστική ατμόσφαιρα του απόλυτου λογικού ανθρώπου, είναι τόσο εξευμενιστική στο χάος του ανθρώπινου μυαλού; Αρκεί μία δόση ασφάλειας και ο άνθρωπος νιώθει ότι στιγμιαία μεταφέρεται στον επίγειο παράδεισο. Μήπως αυτό είναι το ζητούμενο της ουτοπίας; (ουτοπία, ου- τόπος, ο τόπος που δεν υπάρχει). Καμία απειλή για τον άνθρωπο εκεί, κι όλα λειτουργούν με την αίσθηση της τελειότητας και της αρμονίας που κάποιος βιώνει όταν κοιμάται στη ζέστη και μαλακή αγκαλιά της μητέρα.
Ο γηραιότερος, ο πλουσιότερος, ο «πνευματικός», ο γιατρός, ο πατέρας, το αφεντικό, η μητέρα, η δασκάλα, η θεότητα……όλοι αυτοί, άραγε, δεν είναι ουσιαστικά τα πρόσωπα του Σύμπαντος που αποκαλύπτονται μέσα στον καθένα μας, κατέχοντας και από μια διαφορετική μορφή; Δεν θα μπορούσαμε, λοιπόν, να πούμε ότι δεν είναι τίποτα παραπάνω από αρχέτυπικά σύμβολα; Αρχετυπικά σύμβολα που εμπνέουν εμπιστοσύνη και καλούν το σύνολο της ανθρωπότητας να ακολουθήσει τα αχνάρια τους με τυφλή εμπιστοσύνη; Ίσως αν τολμήσουμε να τους δώσουμε αυτόν τον χαρακτηρισμό να φτάσουμε στο συμπέρασμα ότι αυτά τα πρόσωπα είναι κομμάτια του εαυτού μας, και οτιδήποτε εμείς προβάλλουμε επάνω τους συνολικά, δίχως αυτό να σημαίνει ότι αυτοί είναι ότι νομίζουμε εμείς ότι είναι.
Υπάρχουν άπειρες απειλές γύρω μας, οι οποίες ενισχύονται ειδικά όταν διαφοροποιούμαστε ως άτομα. Τίποτα δεν παραμένει σταθερό. Τα πάντα αλλάζουν. Κάθε λεπτό, κάθε στιγμή είναι διαφορετική από την επόμενη. Ένα άτομο που, αντιθέτως, θεωρεί τα πάντα σταθερά λόγω της τυφλή του αναζήτησης για ασφάλεια, όχι μόνο αποκλείει πιθανότητες δικής του παρέμβασης στα δεδομένα γύρω του, ζει σύμφωνα με τα προβλεπόμενα και μόνο με αυτά, άλλα σταματά και να μαθαίνει και να επεκτείνει τη συνείδηση του στο άπειρο, πάνω απ’ όλα στερείτε την άποψη του. Ζει νωχελικά με δανεισμένες θεωρίες, αναμνήσεις και βιώματα ενοικιαζομένων διαμερισμάτων άγνωστων ιδιοκτητών, μέσα σε ψυχρά κελάρια απομακρυσμένων συγκινήσεων, διαπραγματευόμενος το μυαλό του στιγμή προς στιγμή μέσα στο παρελθόν κάποιου που δεν υπήρξε σ’ αλήθεια, σ’ ένα παρόν που σβήνει μαζί με κάθε αναπνοή, κάπου στο διάφανο μέλλον. Αλλά…..να το αμφισβητήσω κι αυτό;
Η οικονομία της αφθονίας
Το γεγονός ότι οι εξελίξεις της τεχνολογίας επέτρεψαν σε έναν απλό φοιτητή με σχεδόν μηδενικά έξοδα να ανταγωνιστεί την πιο επιτυχημένη εταιρία του πλανήτη και μάλιστα στο βασικό της προϊόν, σηματοδοτεί σε επίπεδο θεωρίας της οικονομίας το κυριότερο γνώρισμα της νέας, μετα-καπιταλιστικής εποχής: την απώλεια εκ μέρους των «προνομιούχων» που είχαν τον έλεγχο της παραγωγής (στην πρωτότυπη, μαρξιστική περιγραφή της οικονομικής θεωρίας του καπιταλισμού: των «κεφαλαιοκρατών» ή «καπιταλιστών») του μοναδικού στοιχείου που διαφοροποιούσε την άρχουσα τάξη από τις υπόλοιπες, εξασφαλίζοντας την κυριαρχία της: του «κεφαλαίου». Στη νέα οικονομική πραγματικότητα που διαμορφώνεται, η απαραίτητη προϋπόθεση για οικονομική και κοινωνική επιτυχία, μεταβαίνει από τον έλεγχο του κεφαλαίου στην κατοχή της πληροφορίας, ανοίγοντας έτσι σε περισσότερους ανθρώπους τις μέχρι πρότινος επτασφράγιστες θύρες της ένταξης στο γκρουπ της ελίτ των ισχυρών.
Αντιπροσωπευτική επίσης της νέας τάσης της οικονομίας είναι και η επιλογή της εταιρίας Linux να διαθέτει το προϊόν της δωρεάν. Η κίνηση αυτή δείχνει τον νέο οικονομικό προσανατολισμό των προσπαθειών των επιχειρήσεων όχι στην απευθείας απόκτηση κέρδους, αλλά κυρίως στην απόκτηση φήμης (λόγω του ικανοποιητικού επιπέδου των παρεχομένων υπηρεσιών), την οποία αργότερα θα μπορούν εύκολα να «εξαργυρώσουν» (συνήθως μέσω διαφημίσεων). Ωστόσο, πέρα από εκείνο της Linux, στο Διαδίκτυο μπορεί κανείς να βρει δωρεάν εξαιρετικής ποιότητας λογισμικά προγράμματα οποιουδήποτε είδους, αντίστοιχα και, σε πολλές περιπτώσεις, καλύτερα από αυτά που πωλούνται σε καταστήματα ενώ ενδεικτικό είναι και το γεγονός ότι το υπόδειγμα αυτό επέλεξε αργότερα να ακολουθήσει και η ίδια η Microsoft, παρέχοντας τα περισσότερα από τα προγράμματά της χωρίς κανενός είδους χρέωση.
Στον τομέα του εμπορίου αγαθών, η νέα οικονομική τάση παροχής προϊόντων δωρεάν με αντάλλαγμα τη δημιουργία καλής φήμης των εταιριών, έκανε διστακτικά την εμφάνισή της στη δεκαετία του 1980 με τη μορφή ειδικών εκπτώσεων και συμμετοχής σε κληρώσεις μεγάλων δώρων, ενώ στα χρόνια που ακολούθησαν η συγκεκριμένη πρακτική κλιμακώθηκε. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, η αγορά κατακλύστηκε από πολυάριθμες «προσφορές γνωριμίας», ειδικά εκπτωτικά κουπόνια και δώρα με την αγορά συγκεκριμένων προϊόντων (π.χ. δώρο ένα φλιτζάνι με την αγορά δύο πακέτων καφέ), ενώ σχεδόν ταυτόχρονα άρχισαν να διανέμονται δωρεάν πακέτα τσιγάρων σε κέντρα νυχτερινής διασκέδασης).
Η ίδια μετα-καπιταλιστική οικονομική πρακτική έχει εκδηλωθεί κατά την τελευταία δεκαετία και στον τομέα της παροχής υπηρεσιών (π.χ.  με την υπογραφή συμβολαίου στη Χ εταιρία κινητής τηλεφωνίας, προσφέρεται δωρεάν ένα κινητό τηλέφωνο τελευταίας τεχνολογίας ή «η δεύτερη γλώσσα δωρεάν» κλπ.). Επιπλέον, η ίδια πρακτική παρουσιάζεται και ως πολιτική απέναντι στους υπαλλήλους ιδιωτικών (κυρίως) επιχειρήσεων, με τη μορφή ειδικών μπόνους (από πληρωμή των λογαριασμών των κινητών τηλεφώνων όλων των υπαλλήλων από την εταιρία, έως δωρεάν ταξίδια στο εξωτερικό ή παροχή αυτοκινήτου για τις μετακινήσεις στελεχών). Στόχος της νέας αυτής στροφής της «οικονομίας της αφθονίας» είναι η εξασφάλιση κερδών σε βάθος χρόνου, όχι μόνο από την εξαργύρωση του «καλού ονόματος» που οι επιχειρήσεις φιλοδοξούν να εξασφαλίσουν στις συνειδήσεις των καταναλωτών, αλλά και από την εκμηδένιση των ανταγωνιστών, οι οποίοι δεν έχουν την ορθή κρίση ή οικονομική δυνατότητα να ακολουθήσουν στο παιχνίδι των προσφορών.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η άποψη ότι η θεωρία της οικονομίας της αφθονίας έρχεται σε πλήρη αντίθεση με όλα τα οικονομικά συστήματα που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, τα οποία, όπως αναφέραμε, στηρίζονταν στην σπανιότητα ή τη στέρηση συγκεκριμένων αγαθών. Οι –λίγοι- οξυδερκείς οικονομικοί αναλυτές που έχουν αναφερθεί στο συγκεκριμένο σύστημα (όπως ο Elemming Funch) κάνουν λόγο για  μια εξιδανικευμένη μελλοντική κοινωνία, όπου όλοι θα προσφέρουν τις ιδέες ή τις υπηρεσίες τους ελεύθερα (από «περίσσευμα» και όχι «έλλειψη»), τη στιγμή που ο πραγματικά άφθονος πλούτος του πλανήτη θα έχει ανακατανεμηθεί δίκαια, ώστε να εξασφαλίζεται υψηλό βιοτικό επίπεδο σε ολόκληρο τον πληθυσμό. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεγελιόμαστε. Το προαναφερθέν οικονομικό μοντέλο είναι –τουλάχιστον στην τωρινή του φάση- ιδιαίτερα σκληρό και ανταγωνιστικό, καθώς κερδίζει πάντα ο ισχυρότερος, εκείνος που έχει το περιθώριο να κάνει την πιο δελεαστική προσφορά.
Ίσως ο εξαιρετικά διορατικός «προφήτης» της σύγχρονης εποχής, Άλντους Χάξλεϋ, να είχε δίκιο όταν προειδοποιούσε: «Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να κάνουμε το λάθος να υποτιμήσουμε τις φαινομενικά «αθώες» οικονομικά μεταβολές. Είναι σαν τα μικρά αλλά σκοτεινά σύννεφα στον ορίζοντα, που σχεδόν πάντα προμηνύουν θύελλες ραγδαίων κοινωνικών ανακατατάξεων».

ΛΑΪΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ : ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ


                     ΛΑΪΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ : ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 


            Το κίνημα εκφράζει την πολιτική και κοινωνική συνέπεια. Η πολιτική ηθική του κινήματος είναι αντίστοιχη με όσα πρεσβεύει και επικαλείται. Επιπλέον: δεν αερολογούμε, δεν αρκούμαστε σε γενικές έννοιες και αρχές χωρίς πρόταση, που μπερδεύουν τελικά και αποπροσανατολίζουν τον κόσμο. Εχουμε συγκεκριμένες και σαφείς προτάσεις για το σήμερα και το αύριο του πολιτεύματος, της κοινωνίας και της Δημοκρατίας και είναι αυτές που ακολουθούν στο κείμενο.
            Στόχος του κινήματος είναι η Δημοκρατία, η πραγματική, η άμεση, η μοναδική Δημοκρατία και όσα αυτή εμπεριέχει πραγματικά ως αρχές και έννοια (άμεσος, ίσος, ανοικτός  διάλογος όλων των πολιτών, συνδιαμόρφωση λύσης με σκοπό την καλύτερη τελική πρόταση – ομοθυμία και ομοφωνία, άρχειν τε και άρχεσθαι …).
            Εχουμε σαφή επίγνωση των συνθηκών στις οποίες πρέπει ή μπορεί επιτυχημένα να υφίσταται και να λειτουργεί μία πραγματική δημοκρατία. Είναι σαφές ότι ένα κοινωνικό περιβάλλον ανισότητας, όπως το σημερινό δεν ευνοεί απόλυτα και ουσιαστικά την ύπαρξη και λειτουργία μιας πραγματικής ισοτικής δημοκρατίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να προσπαθούμε. Αλλωστε, στον αντίποδα, οι ίδιοι οι θεσμοί δημοκρατίας έχουν την δυναμική να οδηγήσουν σε ένα ισωτικό κοινωνικό περιβάλλον, αφού θα είναι δυνατή και ευχερέστερη η προβολή, διεκδίκηση και εν τέλει η υλοποίηση νόμων που φέρουν ισοτικές ρυθμίσεις στο κοινωνικό πεδίο. Χρειάζεται ένα ξεκίνημα, ένα ξεκίνημα που θα φέρει την κοινωνική εξέλιξη. Ένα ξεκίνημα που θα περιέχει θεσμούς με δυνατότητα επέκτασης και ολοκλήρωσης της δημοκρατίας και όχι θεσμούς όπως οι σημερινοί, που παγιώνουν ένα πολιτειακό πολιτικό μοντέλο, που στην πραγματικότητα είναι ολιγαρχικό και ψευδεπίγραφα μόνο δημοκρατικό. 
            Για το κίνημά μας είναι βέβαιο ότι η πρόοδος που θα προκαλέσουν οι θεσμοί δημοκρατίας στην κοινωνία, το διαλεκτικό προτσές, η κοινωνική εξέλιξη που θα επιφέρουν θα έχει ως ουσιαστικό αποτέλεσμα την συνεχή πορεία προς την πραγματική δημοκρατία, ιδίως όταν το υπόλοιπο πλαίσιο λειτουργίας της κοινωνίας οδεύει θεσμικά προς την απελευθέρωση των ανθρώπων, την κάλυψη των αναγκών τους, την ουσιαστική ισότητα. Το περιβάλλον της κοινωνικής και ατομικής «ευδαιμονίας», για να θυμηθούμε λίγο και τον Περικλή στον «Επιτάφιο» και στην ιστορική και αυθεντική θεώρηση από τον ίδιο της Δημοκρατίας της Αρχαίας Αθήνας, θα επιφέρει ως αποτέλεσμα το ζητούμενο : την πραγματική Δημοκρατία.
            Εν ολίγοις, εάν και θα θέλαμε από σήμερα να βιώσουμε μια συνολική  και ολοκληρωμένη δημοκρατία θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στις επιλογές μας. Ας κυλήσουμε τον τροχό της ιστορίας και της κοινωνίας και ας περιμένουμε την εξέλιξη και την μορφή που η ίδια η κοινωνία, όλοι μας ως λαός θα δώσουμε στην Δημοκρατία στο μέλλον.
Πέρα από τον πιο πάνω ουσιαστικό και κύριο στόχο ενός πολιτεύματος που μας εκπαιδεύει παράλληλα στην ισότητα και τον σεβασμό της οντότητας του άλλου, ενός πολιτεύματος που λειτουργεί και ως σχολείο υπευθυνότητας για όλους μας, υπάρχει και ένας άλλος στόχος: το ξεθεμελίωμα της πολιτικής και κομματικής φαυλοκρατίας που βιώσαμε και βιώνουμε υπό το παρόν πολιτικό σύστημα και η βεβαιότητα ότι δεν θα επανασυσταθεί λειτουργικά μέσα από άλλα μορφώματα και ανασχηματισμούς.    
Οσα προτείνουμε και θέτουμε ξεκαθαρίζουμε πως αποτελούν το ξεκίνημα και όχι τον τελικό στόχο. Είναι συνδεδεμένα με όσα βιώσαμε ως δήθεν δημοκρατία, επιχειρούν να ανατρέψουν κακώς κείμενα, αλλά και να θεραπεύσουν, να ανατρέψουν, να θέσουν μια νέα πορεία.
Οι προτάσεις μας είναι πολυεπίπεδες και συνδυάζονται με μια γενική συνταγματική τροποποίηση, ώστε να αποτελέσουν θεσμική αλλαγή, αλλαγή κουλτούρας, τρόπου σκέψης και συνείδησης πολίτη. Η ουσιαστική δημοκρατία δίνει στον άνθρωπο την δυνατότητα να απελευθερωθεί, να εκφραστεί, να καθορίσει το παρόν και το μέλλον του. Η ίση συμμετοχή στην συλλογικότητα είναι το κλειδί για την ελευθερία του, για την κοινωνική ολοκλήρωσή του. Η ίδια η συλλογικότητα πολλαπλασιάζει τις δυνάμεις της κοινωνίας και τις δυνατότητες του ανθρώπου – πολίτη. Σκεφτείτε ότι ένας αντιπαραγωγικός ξερότοπος όπως η Αθήνα της αρχαιότητας, νίκησε αυτοκρατορίες και δημιούργησε ουσιαστικό καινοτόμο πολιτισμό μέσα από την Δημοκρατία.    

Οι άμεσες και αναγκαίες πρώτες συνταγματικές και νομοθετικές τροποποιήσεις αφορούν και περιλαμβάνουν:

Α.        Την γενική κατεύθυνση προς την δημοκρατία και τον εκδημοκρατισμό στη λειτουργία των θεσμών, τους κράτους, της κοινωνίας. Τίθεται από το Σύνταγμα εντολή στον κοινό νομοθέτη και τα υπόλοιπα όργανα του κράτους, με την οποία κάθε νομοσχέδιο και διάταξη δικαίου που υιοθετείται θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα ολοένα και διαρκώς αυξανόμενο αριθμό προσώπων που μετέχουν στην λήψη των αποφάσεων ει δυνατόν και στην πρόταση. Κάθε νόμος, για να είναι σύμφωνος με το Σύνταγμα, θα πρέπει να περιλαμβάνει θεσμούς μιας τέτοιας δημοκρατίας: επέκταση του αριθμού αυτών που αποφασίζουν για την λειτουργία των ρυθμίσεών του ή και προτείνουν στα όργανα και στις διαδικασίες που προβλέπει. Η διάταξη αυτή θα πρέπει να αποτελέσει και τροχοπέδη στην εφαρμογή αντιδημοκρατικών διατάξεων του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου, εάν και εφόσον αποφασίσουμε να παραμείνουμε στην Ευρωπαϊκή Ενωση.  Με τον τρόπο αυτό υπάρχει συνεχής διεύρυνση της Δημοκρατίας και της συνείδησής της σε ολόκληρη την κοινωνία και την κοινωνική δράση.

Β.        Την θέσπιση της υποχρέωση διενέργειας δημοψηφίσματος με την συγκέντρωση των υπογραφών του 10% του εκάστοτε εκλογικού σώματος και για το θέμα που θέτουν αυτοί ακριβώς ( και όχι διαφορετική απατηλή διατύπωση ερωτημάτων).
Με την διαδικασία του δημοψηφίσματος μπορεί να καταργηθεί, να θεσπιστεί νόμος του κράτους  ή να αποφευχθεί η ψήφισή του από την Βουλή.
Σημαντικά θέματα που αφορούν την κοινωνία και την λειτουργία της και διεθνείς συμβάσεις που περιέχουν έστω και την ελάχιστη παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας σε διεθνείς οργανισμούς τίθενται υποχρεωτικά σε δημοψήφισμα χωρίς την συγκέντρωση υπογραφών.

Γ.         Θεσπίζεται η ανακλητότητα κάθε δημοσίου λειτουργού με την διαδικασία του δημοψηφίσματος.

Δ.        Θεσπίζεται η δυνατότητα 5.000 πολιτών να εισαγάγουν στην Βουλή νομοσχέδιο προς ψήφιση (σήμερα δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα καθόλου).

Ε.         Θεσπίζεται η ψήφιση σημαντικών νομοσχεδίων, μετά από σχετική πρόταση του 20% του όλου αριθμού των βουλευτών (σήμερα 60 βουλευτές) από ευρύ σώμα του λαού, που κληρώνεται ηλεκτρονικά για κάθε τέτοια ψηφοφορία. Προτείνουμε τον αριθμό 30.000 ή το 1% του εκλογικού σώματος με υποχρέωση αύξησης ανά διετία. Θα κληρώνονται δηλαδή κάθε φορά τυχαία άνθρωποι από όλη την χώρα ή μια περιοχή και αυτοί θα αποφασίζουν για το νόμο και την τύχη του.                                              

ΣΤ.    Θεσπίζεται η αντικατάσταση όλων των δήθεν ανεξάρτητων διοικητικών αρχών από επιτροπές – αρχές που θα εκλέγονται άμεσα από τους πολίτες, αλλά και θα κληρώνονται μεταξύ των υποψηφίων, με ενιαίο ψηφοδέλτιο (για να μην υπάρχει κομματισμός), θα είναι πολυμελείς (για να μην χρηματίζονται), ανακλητών μελών, με τριετή θητεία (με δικαίωμα ανανέωσης μόνο μία φορά για να μην αποτελέσουν νέα καθεστώτα). Οι επιτροπές αυτές θα υποκαταστήσουν τα μέλη των δήθεν ανεξάρτητων διοικητικών αρχών που λειτουργούν και για το βόλεμα ημετέρων, οι οποίες και θα συγχωνευτούν ανά τομέα (π.χ. σήμερα υπάρχουν τρεις τουλάχιστον αρχές με παρεμφερές αντικείμενο Α.Δ.Α.Ε., Ε.Ε.Τ.Τ., Α.Π.Π.Δ. … !!!) για να αποφευχθεί και η σπατάλη. Τα μέλη των επιτροπών θα είναι κατ΄ αρχήν άμισθα και η καταβολή αμοιβής (τυπικής) θα αποφασίζεται κάθε χρόνο από ευρύ εκλεκτορικό σώμα. Οι αρχές αυτές είναι βέβαιο ότι θα λειτουργούν στο όνομα του λαού και για λογαριασμό του. Για κάποιες από τις αρχές αυτές μπορεί να προβλεφθεί και η κλήρωση των μελών τους μεταξύ προσώπων που φέρουν τα τυπικά προσόντα.
Η πρόταση περιλαμβάνει και την δημιουργία νέων αρχών σε πανελλήνιο και τοπικό επίπεδο, οι οποίες θα εκφράζουν την κοινωνία, θα ελέγχουν και θα συμβουλεύουν δεσμευτικά για την πορεία δημοσίων επιχειρήσεων, συλλογικοτήτων που δημιουργούνται με την κοινωνική και κρατική πρωτοβουλία και εν γένει μορφωμάτων και λειτουργιών που αφορούν άμεσα την κοινωνία.
Η δικαιοσύνη που σήμερα διοικείται καθολικά από πρόσωπα που επιλέγει η κυβέρνηση, θα διοικείται πλέον από μία τέτοια αρχή, εκλεγμένη από εμάς τον λαό (σε εμάς ανήκει η δικαστική εξουσία, εμείς τους δώσαμε το δικαίωμα να μας δικάζουν). Καθώς ο ρόλος των δικαστών είναι μόνο να δικάζουν και όχι να ασκούν διοικητικά καθήκοντα συνδιαλεγόμενοι με την πολιτική εξουσία, η συμμετοχή τους στην αρχή αυτή θα μπορεί να είναι αρχικά στο 50% και θα βαίνει υποχρεωτικά μειούμενη.  
Αντίστοιχη αρχή συγκροτείται και για τον έλεγχο της δημόσιας διοίκησης και την εξέταση της διαφθοράς και των σκανδάλων, ο καταγγέλλων προστατεύεται συνολικά και παραμένει ανώνυμος.
Με τις αρχές αυτές, οι οποίες μπορούν να συγκροτηθούν ήδη και με κοινό νόμο (προτιμούμε την συνταγματική κατοχύρωση) πλαταίνει και γίνεται ουσιαστικά ευρεία η κοινωνική δημοκρατία και η δημοκρατική συνείδηση και ευθύνη σε όλους μας.

            Ζ.         Στους δήμους και στις περιφέρειες της χώρας ακολουθείται το ίδιο μοντέλο κατ΄ αναλογία (δημοψηφίσματα, ποσοστά, προτάσεις, σημαντικές ρυθμίσεις). Στην περίπτωση των σημαντικών ρυθμίσεων η ψηφοφορία δεν γίνεται σε ποσοστό, αλλά στο σύνολο των ψηφοφόρων ενός δήμου ή περιφέρειας. Τοπικά θέματα λύνονται στο αντίστοιχο τοπικό επίπεδο

            Η.        Στο Σύνταγμα περιλαμβάνεται διάταξη που ορίζει την πλήρη ισότητα στις θέσεις εκλέξιμων και εκλογέων, την δυνατότητα υποβολής πρότασης, τον υποχρεωτικό ίσο διάλογο, την αναγκαιότητα σύνθεσης και ομοφωνίας και εν τέλει την ισότητα της ψήφου. Το ζήτημα της απλής αναλογικής στις εθνικές εκλογές αποφασίζεται με δημοψήφισμα. H επίκληση της κομματικής πειθαρχίας σε βουλευτές και όργανα της δημοκρατίας απαγορεύεται και τιμωρείται.
     
            Θ.        Οι εκλογές και αποφάσεις λαμβάνονται σε ψηφοφορία επαρκούς διάρκειας (όχι μίας ημέρας). Οι πολίτες ψηφίζουν ηλεκτρονικά με αντικωδικό και επιβεβαίωση ψήφου. Στους δήμους δημιουργείται γραφείο ψηφοφορίας, στο οποίο μπορούν οι πολίτες να ψηφίζουν είτε ηλεκτρονικά είτε με την κλασσική μέθοδο της ψήφου. Η παραβίαση των ανωτέρω και η νοθεία αποτελεί κακούργημα που τιμωρείται με ποινή κάθειρξης άνω των 10 ετών ή άλλη ποινή που επιλέγει ο λαός[1][2].

            Με τις προτάσεις μας αυτές θεωρούμε πως θέτουμε στην κοινωνία, μοναδικά και ορισμένα, συγκεκριμένες λειτουργικές προτάσεις δημοκρατίας, στον δρόμο προς την πραγματική δημοκρατία.


 Η Ομάδα Πρωτοβουλίας




[1] Επισημαίνουμε ότι για κάθε μία από τις ανωτέρω προτάσεις υπάρχει επιμέρους ειδική αναλυτική μελέτη και πρόταση.
[2] Εννοούμε ανθρώπινες ευρηματικές ποινές, π.χ. τι θα λέγατε εάν ένας διεφθαρμένος υπουργός αναγκαζόταν ως ποινή να μαζεύει κάθε ημέρα τα σκουπίδια στην πλατεία Συντάγματος ; 

ΕΚΛΟΓΙΚΟ

ΕΚΛΟΓΙΚΟ Οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν τις εκλογές, (όπως και την κοινωνική τους πορεία που είναι και πορεία ζωής) σχεδόν μονοσήμ...